Σαν σήμερα, πριν 71 χρόνια, στις 16 Φλεβάρη 1942, ιδρύεται ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός, ο ηρωικός ΕΛΑΣ.
«Εγώ, παιδί του Ελληνικού Λαού,
ορκίζομαι ν' αγωνιστώ πιστά στις τάξεις του ΕΛΑΣ
για το διώξιμο του εχθρού από τον τόπο μας,
για τις ελευθερίες του Λαού μας, κι ακόμα,
να είμαι πιστός και άγρυπνος φρουρός προστασίας στην περιουσία και το βιος του αγρότη.
Δέχομαι προκαταβολικά και την ποινή του θανάτου αν ατιμάσω την ιδιότητά μου ως πολεμιστής του Εθνους και του Λαού και
υπόσχομαι να δοξάσω και να τιμήσω το όπλο που κρατώ και
να μην το παραδώσω εάν δεν ξεσκλαβωθεί η Πατρίδα μου
και δεν γίνει ο Λαός νοικοκύρης στον τόπο του».
(Ο Ορκος των ανταρτών του ΕΛΑΣ)
«Με το ντουφέκι μου στον ώμο σε πόλεις κάμπους και βουνά / της λευτεριάς ανοίγω δρόμους της στρώνω βάγια και περνά /
Εμπρός ΕΛΑΣ ΕΛΑΣ ΕΛΑΣ για την Ελλάδα / Το δίκιο και τη λευτεριά / Σ' ακροβουνό και σε κοιλάδα / Πέτα πολέμα με καρδιά ω ΕΛΑΣ /
ένα τραγούδι είν' η πνοή σου / καθώς στη μάχη ροβολάς / κι αντιλαλούν απ' τη φωνή σου / πλαγιές και κάμποι ΕΛΑΣ ΕΛΑΣ /
Με χίλια ονόματα μια χάρη ακρίτας είτ' αρματολός / αντάρτης, κλέφτης, παλικάρι πάντα είν' ο ίδιος ο λαός /
Εμπρός ΕΛΑΣ... /
Παντού η πατρίδα μ' έχει στείλει φρουρό μαζί κι εκδικητή / κι απ' την πνοή μου θ' ανατείλει καινούργια λεύτερη ζωή /
Εμπρός ΕΛΑΣ... /
Αλί του που θα μ' απειλήσει με τη σκλαβιά και την ντροπή / το θάνατο έχω καταργήσει δεν ξέρω φόβος τι θα πει /
Εμπρός ΕΛΑΣ... /
Με το ντουφέκι μου στον ώμο θα λάμψει η μέρα δεν αργεί / της λευτεριάς ν' ανοίξω δρόμο για να διαβώ όλη τη γη»
(Ο Υμνος του ΕΛΑΣ)