Ολοκληρωτικός πόλεμος κατά των εργαζομένων

Αναδημοσιεύουμε από το "Ριζοσπάστη" το ρεπορταζ του Γιώργου Ζαχαρόπουλου σχετικά με το πολυ-νομοσχέδειο που ψηφίζεται την Τρίτη στη Βουλή.

Κεφαλαιοκράτες - αφέντες και εργαζόμενοι - δούλοι. Αυτή είναι η πεμπτουσία του νέου νόμου για την εργασία που προώθησε για ψήφιση μεθαύριο Τρίτη στη Βουλή η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Στρέφοντας βίαια το ρολόι της Ιστορίας δεκαετίες πίσω, νομοθετεί την απόλυτη εξουσία της εργοδοσίας στους χώρους δουλειάς και την κατάργηση της παραμικρής προστασίας των εργαζομένων. Δεν πρόκειται για άλλον ένα αντεργατικό νόμο. Με το τερατούργημα αυτό ολοκληρώνεται ο βίαιος εξανδραποδισμός της εργατικής τάξης, που από τον καιρό του Μάαστριχτ επιχειρεί επίμονα η πλουτοκρατία, με εκτελεστικά όργανα τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Η νέα παρέμβαση δεν πρέπει να ιδωθεί απομονωμένη. Προστίθεται πάνω σε ένα εργασιακό οικοδόμημα που ήδη έχει αποψιλωθεί νομικά και κυρίως έχει επιβάλει αφόρητες συνθήκες και όρους εργασίας στους χώρους δουλειάς. Το νέο τερατούργημα έρχεται να αποτελειώσει και να τινάξει στον αέρα ό,τι έχει απομείνει. Σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης και ραγδαίας αύξησης της ανεργίας θα λειτουργήσει σαν τον πυροκροτητή σε βόμβα μεγατόνων. Με δυο λόγια, με το νόμο αυτό, οι κεφαλαιοκράτες εξασφαλίζουν εργάτες που θα τους πληρώνουν όσο θέλουν, θα τους απολύουν και θα τους προσλαμβάνουν όποτε θέλουν, θα καθορίζουν τα ωράρια, τα καθήκοντά τους, τις άδειές τους και όλο το καθεστώς εργασίας όπως θέλουν.

Συμβάσεις πλήρους αυθαιρεσίας

Συγκεκριμένα, με το άρθρο 14 του νομοσχεδίου οι εργοδότες:

* Μπορούν να καταργούν τις Κλαδικές Συμβάσεις Εργασίας και να τις αντικαθιστούν με τις «ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις» χωρίς κανέναν περιορισμό.

* Η μείωση των αποδοχών φτάνει μέχρι αυτό που προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση, μέχρι δηλαδή και τα 740 ευρώ μεικτά. Η διάταξη, σκόπιμα ασαφής, σημαίνει ότι η απώλεια μπορεί να είναι 30%, 40%, όσο δηλαδή ο μισθός ενός συγκεκριμένου εργαζόμενου - που έχει εξασφαλίσει με την κλαδική - αποκλίνει από την Εθνική Σύμβαση.

* Μέσα από τέτοιες συμβάσεις ο εργοδότης μπορεί να επιβάλλει και απολύσεις. Αποδεικνύεται ότι ο ισχυρισμός της κυβέρνησης πως οι συμβάσεις αυτές γίνονται για να «σωθούν» οι θέσεις εργασίας ήταν σκέτη εξαπάτηση. Αντί για «σωτηρία» των θέσεων εργασίας, θα έχουμε σωτηρία της κερδοφορίας τους με τη νομιμοποίηση των εκβιασμών της.

* Ταυτόχρονα μπορούν να επιβάλλονται και όλες οι μορφές ευελιξίας (μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία, διαθεσιμότητα κλπ.)

* Το ίδιο μπορεί να ανατρέπει όλες τις συνθήκες και τους όρους εργασίας, ωράρια, αργίες, άδειες, επιδόματα ...τα πάντα. Οι συμβάσεις, αν και είναι ετήσιες, με τυπικές διαδικασίες μπορούν να ανανεώνονται επ' άπειρον στο μέλλον αφού δεν τίθεται κανένας χρονικός περιορισμός.

* Τέτοιες συμβάσεις θα υπογράφονται σε ολόκληρο τον ιδιωτικό τομέα και σε όλες τις επιχειρήσεις ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων. Αποδεικνύεται δηλαδή ότι ήταν επίσης απάτη ο ισχυρισμός της κυβέρνησης πως οι ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις θα γίνονται μόνο στις επιχειρήσεις που έχουν οικονομικά προβλήματα. Ετσι οι ισχυροί μονοπωλιακοί όμιλοι, τσαλαπατώντας τους εργάτες, μειώνοντας τους μισθούς και ανατρέποντας το ισχύον καθεστώς εργασίας θα «θάψουν» με ακόμα πιο γρήγορους ρυθμούς και τους μικρομεσαίους, που δε θα αντέξουν τον ανταγωνισμό.

Το κόλπο με τον ΟΜΕΔ

Για μέρες η κυβέρνηση πρόβαλε τον ψεύτικο ισχυρισμό - και επιμένει ακόμα - πως οι ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις και όλες οι ανατροπές που προβλέπονται θα γίνονταν μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του επιχειρησιακού σωματείου και των εργαζομένων. Στο ίδιο το σχέδιο νόμου γράφεται ότι σε περίπτωση που δεν υπάρχει επιχειρησιακό σωματείο η επιχειρησιακή θα γίνεται μέσω του αντίστοιχου κλαδικού ή της ομοσπονδίας. Σε περίπτωση που τα σωματεία δεν δέχονταν τις απαιτήσεις και τους εκβιασμούς, στελέχη του υπουργείου Εργασίας προφασίζονταν ότι θα ισχύει η κλαδική σύμβαση. Ομως προχτές Παρασκευή, μία ημέρα μετά τη δημοσιοποίηση του σχεδίου νόμου, η ίδια η υπουργός Εργασίας Λ. Κατσέλη παραδέχτηκε στον ραδιοφωνικό σταθμό «Φλας» ακριβώς το αντίθετο. Οτι δηλαδή οι εργοδότες σε αυτή την περίπτωση έχουν τη δυνατότητα να προσφεύγουν στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) και μέσω αυτού να επιβάλλουν τις αξιώσεις τους. Ερωτώμενη σχετικά απάντησε: «Αν δεν τα βρουν και δεν μπορεί να συναφθεί ειδική επιχειρησιακή σύμβαση εργασίας, τότε πάμε στη διαιτησία ή ξαναγυρίζει πίσω στις κλαδικές. Αλλά επειδή ο εργοδότης δεν θα θέλει να πάει πίσω στις κλαδικές, θα πάνε στη διαιτησία.»! Τόσο απλά, λοιπόν. Ο εργοδότης πηγαίνει στη διαιτησία ΟΜΕΔ και εξασφαλίζει αυτό που θέλει.

Υπό το πρίσμα αυτό πρέπει να εξεταστούν και οι αλλαγές που με τον ίδιο νόμο φέρνει η κυβέρνηση στο καθεστώς λειτουργίας του ΟΜΕΔ. Η περίφημη διάταξη που δίνει τη δυνατότητα και στην εργοδοσία να προσφεύγει στον ΟΜΕΔ δεν μπήκε για λόγους «συμμετρίας», όπως μας έλεγε ο πολύς κύριος Δασκαλόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒ. Η δυνατότητα προσφυγής και των επιχειρηματιών δόθηκε κυρίως για να μπορούν τελικά οι εργοδότες να επιβάλουν με διαιτητική απόφαση τις επιχειρησιακές, όταν δεν μπορούν να κάμψουν τις αντιδράσεις των εργαζομένων.

Γι' αυτό άλλαξαν και όλη τη λειτουργία του ΟΜΕΔ μεταμορφώνοντάς τον από μέσο στα χέρια των συνδικάτων, σε μέσο επιβολής των αξιώσεων της εργοδοσίας. Ενώ ταυτόχρονα οι εργοδότες θα μπορούν να παρεμποδίζουν και την υπογραφή οποιασδήποτε Κλαδικής Σύμβασης από εδώ και πέρα.

Πιο φθηνοί, πιο ευέλικτοι

Το χτύπημα των εργατικών δικαιωμάτων δεν περιορίζεται εδώ. Παρά την πλήρη εξουσία και αυθαιρεσία που τους δίνονται με τις επιχειρησιακές, ταυτόχρονα με νέες διατάξεις για την «ευελιξία στην αγορά εργασίας» προστίθενται και νέα δεινά στους εργαζόμενους.

Συγκεκριμένα:

* Η δοκιμαστική περίοδος αυξάνεται στους 12 μήνες από 2 μήνες που ισχύει στην πράξη σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι οι εργοδότες ελεύθερα και χωρίς ούτε ένα ευρώ αποζημίωσης θα απολύουν εργαζόμενους και θα τους ανακυκλώνουν με νέους, τους οποίους και αυτούς θα μπορούν να απολύουν χωρίς την παραμικρή δέσμευση και υποχρέωση. Ανακύκλωση εργατών, όπως ανακύκλωση απορριμάτων. Αυτό νομοθετεί η κυβέρνηση.

* Οι εργαζόμενοι με μερική απασχόληση θα υποχρεώνονται σε πρόσθετη εργασία χωρίς να λαμβάνουν το 10% της προσαύξησης για υπερωριακή απασχόληση.

* Ο χρόνος εφαρμογής της εκ περιτροπής εργασίας, δηλαδή η περίοδος κατά την οποία ο εργοδότης μπορεί να εφαρμόζει τριήμερα και τετραήμερα (άρα μειωμένη απασχόληση και αμοιβές), αυξάνεται από τους 6 στους 9 μήνες.

* Διευρύνεται το αίσχος της ενοικίασης εργαζομένων και πλέον οι εργοδότες θα μπορούν να ενοικιάζουν ως δούλους χιλιάδες εργάτες 3 ολόκληρα χρόνια αντί για 12 μήνες και με ειδικές προϋποθέσεις 18 μήνες που ίσχυε με προηγούμενη ρύθμιση.

* Η αποζημίωση για απόλυση εργαζομένων με διάρκεια εργασίας από 12 έως 24 μήνες σε περίπτωση μη προειδοποίησης μειώνεται από δύο σε ένα μήνα. Και αυτό πέραν της γενικής μείωσης κατά 50% που επιβλήθηκε από τον προηγούμενο νόμο για όλες τις ομάδες των ιδιωτικών υπαλλήλων.

* Με υπουργικές αποφάσεις επανακαθορίζονται οι υποχρεώσεις των εργοδοτών για ενημέρωση των αρμόδιων κρατικών οργάνων (ΟΑΕΔ, ΣΕΠΕ) σε περίπτωση απολύσεων, προσλήψεων κλπ. Με δυο λόγια, και με νόμο καλύπτονται οι πάσης φύσεως παρανομίες και αυθαιρεσίες των επιχειρήσεων που θα λειτουργούν πλέον χωρίς προσχήματα και δε θα δεσμεύονται από την παραμικρή τυπική υποχρέωση.

Απέναντι σε αυτό τον ορυμαγδό, σε αυτόν τον ολοκληρωτικό πόλεμο οι εργάτες πρέπει να σηκώσουν το ανάστημά τους, μετατρέποντας τους χώρους δουλειάς σε κάστρα αγώνα και αντίστασης, για να μην αφήσουν εργοδότες και κυβέρνηση να τα μετατρέψουν σε στρατόπεδα εργασίας.