Ο εργασιακός μεσαίωνας είναι προ των πυλών. Ένα αποκαλυπτικό άρθρο.

Αναδημοσιεύουμε ένα πολύ αποκαλυπτικό άρθρο για το τι εννοούν οι υποστηρικτές των νέων μέτρων με τον όρο απελευθέρωση αγοράς εργασίας. Εμείς ένα σχόλιο θα κάνουμε:

Ζητούν την γενίκευση του εργασιακού μεσαίωνα. Παρακαλώ, αφιερώστε λίγο χρόνο και σχολιάστε το.

(Tου Μπαμπη Παπαδημητριου 

Καθημερινή)

Η έλευση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δίνει την ευκαιρία να επαναληφθούν χρήσιμες συζητήσεις για την ελληνική οικονομία. Λέγεται λοιπόν πως το Ταμείο θα ζητήσει (και θεωρείται αυτονόητο πως θα λάβει...) τη μείωση των πραγματικών αμοιβών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Και, ακόμη, ότι αυτό θα συμβεί με την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που, υποτίθεται, προστατεύουν τους εργαζομένους. Δυστυχώς, η πραγματικότητα διαφέρει παρασάγγας από το εξωραϊσμένο αυτό σχήμα μιας καλά συντεταγμένης κοινωνίας.

Εξω εκεί, οι εργασιακές σχέσεις διαβαθμίζονται από τον απόλυτο «Μεσαίωνα», μέχρι το απόλυτο «ανατολίτικο» ραχάτι. Στη μία άκρη δεν υπάρχει καμία ουσιαστική και πρακτικώς εφαρμοζόμενη προστασία. Με αποτέλεσμα η Ελλάδα να αποτελεί όνειδος μεταξύ των πολιτισμένων κρατών.

Στην άλλη άκρη, όμως, οι συμβάσεις αποτελούν οχυρά κόστους που επιβαρύνουν όλη την αλυσίδα διαμόρφωσης των τιμών και αποκλιμάκωσης της ελληνικής ανταγωνιστικότητας. Η περιπλοκότητα των διατάξεων, το βάρος από ιστορικά συνεχόμενες επιβαρύνσεις και επεκτάσεις από τον ένα κλάδο στον άλλο, από τη μία ειδικότητα στην άλλη ή και στο σύνολο των εργαζομένων, έχει φορτώσει με παντελώς άσχετες προϋποθέσεις το κόστος εργασίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα κάθε είδους επιδόματα: οικογενειακά, σπουδών, συνεχούς απασχόλησης, επικινδυνότητας, ειδίκευσης, κ.λπ. Συχνά χωρίς ορθολογικά κριτήρια σε ένα μεγαλύτερο τμήμα του εργατικού πληθυσμού. Επεκτείνονται τις καλές μέρες και κόβονται τις κακές.

Αλλα πάλι, αποτελούν τυπική υποχρέωση του κράτους, το οποίο οφείλει να ασκεί κοινωνική πολιτική και δεν κάνει τίποτε ή τίποτε το ουσιαστικό, έχοντας αναθέσει στον ιδιωτικό τομέα τα σχετικά του καθήκοντα. Οπως συμβαίνει με την υποστήριξη των γεννήσεων, όπου αρκεί μια ματιά στα άλλα κράτη για να αντιληφθούμε πόσο «καπιταλιστικά καθυστερημένη» είναι η χώρα μας.

Το άλλο «εμπόδιο» των συμβάσεων αφορά την έλλειψη ελαστικότητας τόσο στην είσοδο στον επαγγελματικό βίο, όσο και στις υψηλότερες «βαθμίδες». Τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε συστηματικά ο εισαγωγικός μισθός. Οι συνδικαλιστές επέμειναν στη «δίκαιη» αυτή επιλογή, κόντρα στους «μισθούς πείνας», ρεύμα στο οποίο εντάχθηκαν και πεφωτισμένοι εκπρόσωποι της νέας γενιάς όπως η περίπτωση της «γενιάς των 700 ευρώ». Το κατώφλι αυτό έχει τώρα μετατραπεί σε τοίχος και εμπόδιο για τους νέους, με αποτέλεσμα να στέλνει περισσότερους στην ανεργία ή σε πιο ελαστικές, άρα και πιο ασταθείς, μορφές εργασίας.

Το άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμη κι αν κάποιος εργαζόμενος δεν κάνει καμία διαφορετική δουλειά από την πρώτη μέρα μέχρι τη σύνταξη, βλέπει την προ επιδομάτων αμοιβή του να πολλαπλασιάζεται. Η πληθωριστική αυτή δομή των συλλογικών συμβάσεων θα είχε ήδη οδηγήσει σε μαζική ανεργία των ωριμότερων εργατών, αν δεν υπήρχαν σημαντικά νομικά εμπόδια στην ελεύθερη διαμόρφωση του κόστους εργασίας.

Ετσι, σήμερα, εργαζόμενος και επιχείρηση δεν μπορούν ελεύθερα να συνομολογήσουν αμοιβή μικρότερη από εκείνη που ορίζεται στο «κλιμάκιο» της συλλογικής σύμβασης. Το σωματείο, ακόμη και η εφορία μπορούν να ασκήσουν δίωξη στην επιχείρηση που θα το επιχειρούσε. Αυτό σημαίνει ότι ο επιχειρηματικός τομέας θα προτιμήσει τελικά τη μακροχρόνια μείωση του δυναμικού του.

Τέλος, ενώ το κράτος αδιαφορεί για τα πραγματικά εισοδήματα ενός ώριμου εργαζόμενου που βρίσκεται αντιμέτωπος με την ανεργία, οι συμβάσεις προβλέπουν υψηλές αποζημιώσεις σε περίπτωση απόλυσης μετά πολλά έτη συνεργασίας. Με αποτέλεσμα και πάλι να καλλιεργείται στις επιχειρήσεις ένα περιβάλλον αποφυγής επίσημων, διαφανών και πλήρως ασφαλισμένων (άρα και φορολογούμενων) μορφών απασχόλησης. Αυτά είναι μερικά από τα θέματα που μπορεί να ζητήσει το Ταμείο να συζητηθούν, προκειμένου να μειωθεί μέχρι και κατά 20% το επίπεδο των ρυθμιζόμενων αμοιβών εργασίας. Προφανώς δεν είναι τα μόνα...