Φέρτε τη δραχμή, η Ευρώπη καταρρέει

Συνέντευξη στην Ελισάβετ Παστρίκιου για το «Βήμα της Κυριακής»

Με αφορμή την έκδοση του τελευταίου του βιβλίου με τίτλο «Τhe night of the golden butterfly» («Η νύχτα της χρυσής πεταλούδας»), ο πακιστανικής καταγωγής ιστορικός, λογοτέχνης, πολιτικός αναλυτής και ντοκυμαντερίστας, Ταρίκ Αλί μιλά για τις ΗΠΑ, τον καπιταλισμό, την Ευρώπη και την οικονομική κρίση.

Με το μυθιστόρημα αυτό ολοκληρώνεται η λεγόμενη «Πενταλογία του Ισλάμ» αποτελεί μια λογοτεχνική προσπάθεια κριτικής στον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Ο συγγραφέας δεν συμμερίζεται καθόλου τις ελπίδες για αλλαγή που συνοδεύουν τον αμερικανό πρόεδρο αφότου εξελέγη. «Οι ελπίδες ότι το αμερικανικό δόγμα θα αλλάξει ήταν πάντοτε ισχυρότερες στην Ευρώπη παρά στην Αμερική. Πολύ σπάνια ξεσκεπάζεται τόσο γρήγορα η καλλιέργεια ενός ιδιοτελούς μύθου ή η υπερβολικά αγαθή πίστη σε αυτόν. Ουσιαστική αλλαγή στη διεθνή πολιτική μεταξύ των κυβερνήσεων Μπους πρεσβύτερου, Μπιλ Κλίντον και Μπους νεότερου δεν υπήρξε. Όπως δεν υπήρξε και καμία αλλαγή με την κυβέρνηση Ομπάμα. Γιατί; Διότι οι ελίτ συνεχίζουν τον οικονομικό και επικερδή πόλεμο στο Αφγανιστάν, με το μάτι στα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής και ενάντια στην επιθυμία των περισσότερων Ευρωπαίων να λήξει» σημειώνει.

«Ήρθε η ώρα να αντιδράσουμε στον εξτρεμισμό της Δύσης! Ο δυτικός εξτρεμισμός ονομάζεται αμερικανικός ιμπεριαλισμός. Όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση και ο κόσμος του “υπαρκτού σοσιαλισμού” ήταν ανόητο να φανταζόμαστε ότι θα “εξαφανίζονταν” και οι ΗΠΑ. Χωρίς αντιπάλους, η ηγεμονία τους απλώς γιγαντώθηκε».

Και η τρομοκρατία; Ο νέος παγκόσμιος εχθρός; «Μην ξεχνάτε: ο πιο επικίνδυνος τρομοκράτης είναι πάντοτε το κράτος. Συγκρίνετε τις απώλειες των Αμερικανών στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν με τους αριθμούς των νεκρών Ιρακινών και Αφγανών πολιτών. Κατά την αμερικανική κατοχή, περισσότεροι από 1 εκατ. άνθρωποι έχουν χάσει της ζωή τους και 5 εκατ. παιδιά έμειναν ορφανά. Και όμως κανένας πολιτικός ή στρατηγός δεν κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου. Κανένας τους δεν θα λογοδοτήσει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης».

«Να επανεκδώσετε τη δραχμή, η Ευρώπη καταρρέει οικονομικά»

- Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ασκούν κριτική στην Ελλάδα για την οικονομική της κατάσταση. Οι ευρωπαίοι πολίτες νιώθουν αλληλεγγύη για τους Έλληνες;

«Για τον ελληνικό λαό, ασφαλώς ναι. Για την ελληνική ελίτ της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς, όχι. Η τραγωδία είναι ότι το ΠαΣοΚ είχε ευκαιρία να απαρνηθεί το χρέος, να πει στους ξένους δανειστές “δεν μπορώ να πληρώσω”, “δεν θέλω να πληρώσω” και έπειτα να ανοικοδομήσει εκ νέου την οικονομία, σύμφωνα με τα συμφέροντα των εργαζομένων. Η συμβουλή μου είναι να εγκαταλείψτε τις νεοφιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές και να επανεκδώσετε τη δραχμή. Επισκέπτομαι την Ελλάδα συχνά. Εδώ και αρκετά χρόνια ήταν προφανές ότι η επίφαση του πλούτου και ο εύκολος δανεισμός διέλυαν την πολιτική ευρωστία της χώρας».

- Πολλοί ευρωπαίοι ηγέτες κάνουν λόγο για τον κίνδυνο εξαγωγής μιας «ελληνικού τύπου εξέγερσης», ίσως στον εξίσου οικονομικά επιβαρημένο Νότο. Πιστεύετε ότι αυτό είναι πιθανό;

«Στην Πορτογαλία είναι πιθανό. Στην Ισπανία τα συνδικάτα δεν θα θελήσουν να αποσταθεροποιήσουν τον πρωθυπουργό Θαπατέρο. Όσο για την Ιταλία, εκεί η Κεντροαριστερά είναι ιδεολογικά και ηθικά χρεοκοπημένη. Παρ΄ όλα αυτά, αν καταρρεύσει η ιταλική οικονομία, η στάση της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι ίσως πυροδοτήσει μαζικές διαδηλώσεις. Αυτό που αποδεικνύουν όλα αυτά είναι ότι οι ευρωπαϊκές οικονομικές πολιτικές υπήρξαν καταστρεπτικές. Στα πρώτα χρόνια της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρχαν πολιτικές που μιλούσαν για μια “κοινωνική Ευρώπη”· θυμάστε; Όλα αυτά εξαφανίστηκαν στην ευφορία που προκάλεσε ο θρίαμβος του καπιταλισμού. Ο νεοφιλελευθερισμός αποτελεί πλέον πολύτιμο θεμέλιο λίθο της δομής της Ευρώπης. Στην πραγματικότητα όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει γίνει πολιτικό και οικονομικό προτεκτοράτο των ΗΠΑ χωρίς δική του ταυτότητα και είναι άγνωστο πόσο καιρό ακόμη θα αντέξει χωρίς να καταρρεύσει οικονομικά».